ریورب یا بازگشت صدا چیست

هنگام شرکت در جلساتی که در سالن اجتماعات تشکیل می‌شوند، حتما مشاهده کرده‌اید که صدای سخنران تا چه اندازه متفاوت از صدای اصلی است. همچنین، صدای تولید شده توسط آلات موسیقی در طی یک کنسرت در یک سالن بسته، در مقایسه با صدای اصلی آن بسیار متفاوت به نظر می‌رسد. تا به حال فکر کرده‌اید چرا؟ پاسخ این مسئله در مفهوم ریورب صدا یا بازگشت صدا نهفته است. درواقع این پدیده هم مزیت به حساب می‌آید و هم معایبی دارد که باید آن‌ها را کنترل کنید تا به بهترین صوت دست پیدا کنید.
بنابراین در این مطلب از مجله آوازک همراه ما باشید تا درباره‌ی ریورب صدا در موسیقی اطلاعاتی را با شما به اشتراک بگذاریم.

ریورب صدا چیست؟

پس از ایجاد صدا، امواج حاصل از آن صدا به حرکت خود ادامه می‌دهند. وقتی این امواج صوتی به سطوحی مانند دیوار، سقف، کف، مبلمان یا حتی افراد دیگر برخورد کرده و منعکس می‌شوند، این انعکاس می‌تواند باعث تداوم صدا در فضا شود. حتی پس از توقف منبع صدا، پدیده‌ای رخ می‌دهد که آن را ریورب صدا یا بازگشت صدا می‌گوییم.
بازگشت صدا مشکلات مختلفی را به وجود می‌آورد، حتی اگر شما به صورت تخصصی با موسیقی و ضبط هم در ارتباط نباشید، باز هم این موضوع همه‌ی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مثلا به دلیل همین پدیده، صحبت کردن در یک اتاق شلوغ سخت می‌شود یا گاهی وقتی با بعضی افراد در یک ویدیو کنفرانس صحبت می‌کنید، صدای آن‌ها را واضح نمی‌شنوید. بنابراین درک و کنترل ریورب می‌ تواند کیفیت صدا را در چه خانه شما و چه در محیط‌های حرفه‌ای بهبود بخشد.
در واقع ریورب، جمع شدن امواج صوتی در یک فضا است. از آنجا که صداهای طنین‌انداز انباشته می‌شوند، می‌توانند ارتباط مستقیم را دشوار کنند. زیرا صدای محیطیِ زیادی وجود دارد و صدای مستقیم از بین می‌رود. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، مردم تمایل دارند بیشتر صحبت کنند تا صدای‌شان شنیده شود. ولی این فقط باعث بازتاب بیشتر می‌شود و چرخه ادامه می‌یابد.

تفاوت اکو و ریورب

بعضی از افراد تصور می‌کنند که اکو و ریورب یکی هستند، در حالی که اصلا این‌طور نیست. آن‌ها در واقع دو پدیده صوتی متفاوتند و شباهت اصلیِ بین این دو حالت این است که هم اکو و هم بازگشت، پس از ایجاد صدا اتفاق می‌افتند.
ما می‌توانیم تفاوت این دو را هنگام تعریف کردن آن‌ها درک کنیم. اکو نوعی موج صوتی است که با اندازه و تاخیر کافی منعکس شده یا در غیر این صورت بازگردانده می‌شود تا به عنوان موجی متمایز از موج منتقل شده، مستقیم قابل تشخیص باشد. از نظر عامیانه، اکو یک موج صوتی منعکس شده است که به طور شنیداری از صدای منبع متمایز است.
از طرف دیگر، ریورب در موسیقی هنگامی اتفاق می‌افتد که صدا در اثر بازتاب یا پراکندگی مکرر پس از توقف منبع صدا، ادامه یابد. بنابراین در حالی که اکو یک صدای مشخص است، شنیدن صداهای منعکس شده به سختی قابل شنیدن است. زیرا بازتاب‌ها مدام تکرار می‌شوند. اصولا اکوها اغلب بسیار واضح به نظر می‌رسند، چرا که میزان صدا و مسافتی که طی می‌کند باعث می‌شود صدای متمایزی ایجاد شود. ولی در ریورب این‌طور نیست و صوتِ شما تغییر می‌کند، زیرا امواج منعکس شده روی چندین سطح انباشه می‌شوند و صدا اصلا واضح نیست.

موارد استفاده از ریورب صدا

درست است که بازگشت صدا مشکلاتی را به‌همرا ه دارد، ولی این بدان معنا نیست که همه ریورب‌ها مضرند. هنگام استفاده از میکروفون دستی بی سیم، صحبت عمومی یا اجرای زنده، این پدیده احساس غنی‌تر و گرم‌تری را به صدای شما منتقل می‌کند. در هنگام ضبط، نرم افزار ریورب به شما کمک می‌کند تا توهمی را ایجاد کنید که گویی فرد شنونده در فضای واقعی و نزدیک به نوازنده قرار دارد. ولی بدون بازگشت صدا، این اصوات به‌نوعی خالی به نظر می‌رسند، زیرا به نظر ما واقعی نیستند.
در تنظیمات زنده، بازگشت زیاد صدا، درک کردن کلماتی که به گوش می‌رسد را دشوار می‌کند. همچنین مقدار کم آن باعث می‌شود که صدای بلندگو یا اجرا کننده تا مسافت زیادی نرود و در فضای دورتر شنیده نشود. به همین دلیل است که طراحان سالن‌های سخنرانی، تئاترها و کنسرت‌ها، توجه ویژه‌ای به خصوصیات بازگشت صوت این مکان‌ها دارند.

مزایای ریورب صدا

اگر ریورب از کنترل شما خارج شود، وضعیت نامطلوبی را ایجاد می‌کند. هنگامی که صداهای چندین منبع با هم و در یک فضای مشابه پخش می‌شوند، بلندگوها باید با ولوم بیشتری کار کنند تا صدای همه‌ی آن‌ها شنیده شود. این موضوع هیچ سودی ندارد و فقط باعث ایجاد ریورب می‌شود. محیط‌هایی مملو از صداهای ممتد و بلند، می‌توانند منجر به وزوز گوش یا حتی کاهش شنوایی طولانی مدت برای افرادی شود که به مدت زمان طولانی در آن فضاها حضور داشته‌اند.

زمان ریورب صدا چیست؟

نکته کلیدی در کنترل ریورب صدا، درک زمان آن است. زمان بازگشت چند ثانیه طول می‌کشد تا انرژی صوتی صدای بازگشت داده شده، با تعداد مشخصی از دسی‌بل کاهش یابد. اندازه‌گیری‌های معمول زمان ریورب، بر زمان کاهشِ ۶۰ دسی‌بل انرژیِ صوت بازگشت داده شده، متمرکز است. طراحان سالن کنسرت سال‌هاست که این زمان را اندازه می‌گیرند. معماران با استفاده از این فرمول، سالن‌های کنسرتی را طراحی کرده‌اند که زمان ریورب را به اندازه کافی افزایش می‌دهد تا موسیقی را روی صحنه افزایش دهد، بدون اینکه صدا را دچار تغییر کند.
در اتاقی مانند یک دفتر عادی که ممکن است همزمان چندین مکالمه در آن اتفاق بیفتد، زمان کوتاه ریورب مطلوب است. محدود کردن ریورب و کوتاه شدن زمان آن در کنفرانس ویدیویی مهم است، زیرا میکروفون بین صداهایی که دریافت می‌کند، تمایزی ایجاد نمی‌کند. بنابراین ممکن است در انتهای تماس تصویری، صدای شما به طور نامفهوم و درهم به گوش شنونده برسد. زیرا میکروفون آنچه را که اکنون می‌گویید و امواج صوتی باقیمانده از آنچه که کمی پیش‌تر گفتید را با هم مخلوط می‌کند.

طریقه محاسبه زمان ریورب صدا

محاسبه زمان ریورب صدا با تعیین حجم فضا و کیفیت جذب مواد موجود در آن، همراه با سرعت صدا در آن فضا انجام می‌شود. معنی این امر این است که با اندازه‌گیری سایز فضا در سه بعد، مواد تشکیل دهنده آن فضا، میزان جذب صدا توسط آن مواد و سرعت و زاویه‌هایی که صوت در آن حرکت می‌کند، می‌توانید مقدار بازگشت صدا را به‌دست آورید. هنگامی که از زمان ریورب فضا مطلع شوید، می‌توانید مواد موجود در آن فضا را برای افزایش یا کاهش آن تنظیم کنید.

نحوه کنترل ریورب صدا

هنگامی که شما با سطوح و زوایای سخت احاطه شده باشید، محیطی را ایجاد می‌کنید که احتمالا دارای مشکلات بازگشت صدا خواهد بود. با کنترل این پدیده، امکان برقراری ارتباط راحت‌تری فراهم خواهد شد. زیرا با این کار دیگر امواج صوتی محیطی زیادی وجود ندارند که در اطراف پراکنده شوند و مانعی برای شنیدن صدای اصلی باشند. بنابراین با استفاده از مواد آکوستیک مناسب، می‌توانید بهترین زمان بازگشت صدا را برای فضای خود به‌دست آورید.
گفته می‌شود که اگر سطح اشیا در فضای بسته، با مواد جاذب صدا پوشانده شود، صدای منعکس شده بسیار سریع‌تر خراب می‌شود. بنابراین شنونده فقط صدای اصلی را دریافت می‌کند. مواد متخلخل مانند عایق پشم سنگ و فایبرگلاس، نمونه‌هایی از این جاذب‌ها هستند. با نفوذ امواج صوتی به پشم سنگ، انرژی صدا از طریق اصطکاک به گرما تبدیل می‌شود.

نتیجه‌گیری

ریورب صدا می‌تواند صدایی گرم و دلنشین را ایجاد کند یا در کنسرت‌ها فضایی خاص را به وجود آورد. تمامی این‌ها به این شرط امکان‌پذیر است که با یک متخصص صحبت کنید تا اولین قدم‌ها را برای ایجاد یک محیط صوتی بهتر بردارید. از این‌رو پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۰۲۱۹۱۰۱۶۰۵۰ تماس بگیرید و با مشاوران آوازک در ارتباط باشید. کارشناسان تیم، تجربه‌ی خوبی در فروش و نصب تجهیزات صوتی دارند و می‌توانند محیطی را برای شما به وجود آورند که بازگشت صدا در آن به خوبی کنترل شود.