ابزار مورد نیاز برای سوخته کاری چیست

در این مطلب می‌خواهیم درباره هنر سوخت نگاری یا سوخته کاری و ابزار سوخت نگاری (شامل هویه) با شما صحبت کنیم.
لوازم سوخته نگاری قیمت بالایی ندارند و شما می‌توانید این هنر را به راحتی و از طریق آموزش‌های موجود در اینترنت فرا بگیرید.

سوخت نگاری روی چوب چیست؟

سوخته نگاری هنر ایجاد نقوش بر روی چوب، چرم، پارچه و اجسامی که بر سطح خود بافت سلولزی دارند توسط حرارت است. این هنر می‌تواند با سایر هنرها تلفیق شده و زیبایی چشم‌نوازی را به هنر شما اضافه کند. گفته می‌شود نخستین بار در شهر سوخته ایران (تمدنی با قدمت هزار سال پیش)، این هنر در یک شانه چوبی تجلی پیدا کرده است. برخی نیز آن را به مصر باستان، یونان باستان و قبایل آفریقایی و چینی نسبت می‌دهند.
این هنر که در زبان انگلیسی به آن pyrography گفته می‌شود، طی سال‌ها در آذین‌بندی ستون‌ها و هر ابزار چوبی و چرمی ادامه پیدا کرد. در اروپا، ابزارهایی شبیه هویه‌های امروزی برای آن ساخته شد اما در ایران عهد صفوی به شکل داغ‌گذاری روی جلد چرمی کتاب ادامه یافت.
سوخته کاری روی چوب و سازهای چوبی اگرچه طرفداران بیشتری دارد اما چرم، مقوا و کاغذ را نیز می‌توان با استفاده از این هنر، تزیین کرد و زیبایی بخشید.
از نام‌های دیگر این هنر می‌توان به سوخته گری و نقاشی چوب سوز اشاره کرد.

سوخته کاری روی پارچه

هویه کاری روی پارچه، انواع مختلفی دارد. یکی از معروفترین انواع هویه کاری روی پارچه، قطاکاری یا سوخت نگاری نام دارد. این نوع هویه کاری، یکی از سخت‌ترین هنرهای تزئینی است که روی پارچه انجام می‌شود و نیاز به تمرین و صبر زیاد دارد. البته باید به این نکته نیز توجه کنید که هر پارچه‌ای تحمل سوخت نگاری ندارد و بهترین پارچه های مناسب سوخت نگاری، پارچه‌های ساخته شده صد در صد پنبه مانند کتان های طبیعی هستند. برخی پارچه‌ها نیز این امکان را که بر روی آن‌ها قطاکاری یا سوخته نگاری انجام شود را ندارند. مانند پارچه‌های ترکیبی از الیاف متنوع و پارچه‌های ساخته شده از مواد شیمیایی مانند پارچه پلی استر و نایلون.

این نوع سوخته کاری بیشتر برای رومیزی، کاربرد دارد.

سوخته نگاری روی چرم

از دیگر صنایع دستی پرطرفدار می‌توان روی سوخته نگاری روی چرم نام برد. چرم به هر شکلی زیباست و با انجام هویه کاری بر روی آن می‌توان زیباییش را دوچندان کرد. این کار چندان سخت نیست و کافی است الگو را روی چرم داشته باشیم و پس از آن چرم را مرطوب کنیم و مراحل هویه کاری روی چرم را همانطور که در فیلم‌های آموزشی فراوان در اینترنت آمده است دنبال کنیم.

 

لوازم سوخته نگاری

چوب (یا چرم و مقوا)، سمباده، کاربن، طرح سوخته نگاری، زغال طراحی و هویه تنها ابزارهای مورد نیاز شما برای سوخته نگاری هستند که در ادامه به توضیح آن‌ها می پردازیم.

هویه سوخته نگاری

هویه های سوخت نگاری، مهمترین ابزار شما برای این کار است و در انتخاب آن باید دقت زیادی کنید. برندهای ایرانی تولید کننده این محصول، نتوانسته‌اند ابزارهای رقابتی برای این کار بسازند. شما می‌توانید از هویه های قلمی و یا هویه های رومیزی برای سوخت نگاری استفاده نمایید. هویه های سوخته نگاری، المنت‌های حرارتی دارند، یعنی از آن برای تولید حرارت استفاده می‌شود. این حرارت توسط جریان برق ساخته می‌شود و قابلیت سوزاندن و سیاه کردن چوب را دارد. می‌توان طرح‌های جذابی با سوزاندن چوب‌ها پدید آورد.
‏‌از جمله ویژگی هایی که یک هویه برای سوخت نگاری باید داشته باشد، نسوز بودن دسته آن، داشتن نوک هویه مخصوص چوب و داشتن وزن مناسب است. داشتن دسته راحت و وزن مناسب باعث می‌شود دست شما در زمان کار خسته نشود. برخی از انواع هویه همراه با پایه عرضه می‌شوند که خطر سوختن و آسیب‌های دیگر را به شدت کاهش داده و بر افزایش سرعت کار شما نیز تاثیر می‌گذارد.
در صورتی که از هویه‌های با توان دو حالته استفاده کنید، رضایت بیشتری خواهید داشت چرا که می‌توانید حرارت‌های متفاوتی را از این دستگاه دریافت کنید. برای مثال،اگر هویه‌ای را انتخاب می‌کنید که هم توان ۱۰ وات و هم توان ۳۰ وات ارائه کند، می‌توانید حرارت ۲۰۰ و ۴۰۰ درجه سانتی گراد را از آن دریافت کنید.

به طور کلی می‌توان گفت هویه های ۴۰ وات و ۶۰ وات برای سوخته کاری روی چوب مناسب‌تر هستند.
نکته مهم بعدی قابلیت تعویض نوک است تا شما بتوانید از نوک‌های مختلف (مفتولی، ماتیکی، سر گرد، سر تخت و…) استفاده کنید و هم در صورت خراب شدن نوک هویه، مجبور به تغییر کل هویه خود نشوید.
یکی از بهترین هویه هایی که برای این کار می‌توان به شما معرفی کرد، هویه سوخته نگاری ولر Weller-whk30eeu است که هویه‌ای قلمی محسوب شده و ساخت کشور آلمان است. در میان هویه های گرداک (جرداک) وات متغیر بدون هیتر و هویه‌های سیمی هم می‌توانید نمونه‌های خوبی برای این کار پیدا کنید.
برای مشاوره رایگان خرید هویه سوخت نگاری و اطلاع از قیمت هویه مناسب می‌توانید با کارشناسان آوازک به شماره ۰۲۱۹۱۰۱۶۰۵۰ تماس گرفته و کالای مورد نظر خود را به صورت نقدی و اقساطی خریداری کنید.
آوازک با بیش از ۴۰ سال سابقه در عرصه خرید و فروش تجهیزات الکترونیک و تجهیزات صوتی، مفتحر است که توانسته نمایندگی رسمی برندهای برتر ابزار لحیم کاری و انواع هویه را کسب کند و شما می‌توانید بدون دغدغه در خصوص اصالت کالا هر نوع هویه سوخته کاری با قیمت مناسب را خریداری نمایید.
فراموش نکنید حتما در هنگام استفاده از هویه سوخت نگاری و کارهای هنری بر روی چوب از ماسک ‏استفاده کنید تا دود و گرد و خاک بلندشده از روی چوب، شما را بیمار نکند. ‏

ابزار لیختنبرگ چیست؟

گاهی منظور از دستگاه سوخته نگاری روی چوب، همین هویه‌هاست. اما دستگاه لیختنبرگ یا ابزار لیختنبرگ نیز برای موارد خاصی استفاده می‌شود.
لیختنبرگ، به ایجاد طرح روی چوب به وسیله اختلاف ولتاژ گفته می‌شود. با استفاده از این اختلاف ولتاژ و در واقع ولتاژ بالای برق می‌توان افکت‌هایی شبیه به رعد و برق و یا درخت روی چوب ایجاد کرد. اختلاف ولتاژ مورد نیاز برای این کار ۲۰۰۰ ولت است و بنابراین به دستگاه‌های خاصی نیاز دارد. برخی از انواع دستگاه سوخت نگاری، دو کاره است که هم می‌توان از آن برای سوخته نگاری و هم برای لیختنبرگ استفاده کرد. فراموس نکنید که در هنگام استفاده از ابزار لیختنبرگ باید ایمنی را به شدت رعایت کنید و حتما از ابزارفروشی‌های معتبر آن را خریداری نمایید.
همچنین استفاده از فیوزهای محافظ جان، عایق کردن کف پا، استفاده کردن از یک دست، خاموش کردن دستگاه پس از اتمام کار و استفاده از عایق های پی وی سی برای جابجایی الکترودها از جمله مواردی است که هرگز نباید آن‌ها را در هنگام استفاده از ابزار لیختنبرگ فراموش کنید.

چوب مناسب سوخت نگاری روی چوب

اغلب برای این کار از چوب‌های روشن مانند چوب راش، غان و چنار استفاده می‌کنند، چرا که رنگ روشن باعث می‌شود طیف قهوه‌ای سوخته شده بهتر دیده شود. از دیگر چوب‌هایی که برای این کار از آن‌ها استفاده می‌شد می‌توان به بلوط، کاج، افرا، گلابی، نارنج، سپیدار و گردوی سفید اشاره کرد. فراموش نکنید که استفاده از چوب‌هایی مانند نئوپان یا ام دی اف و دیگر چوب‌های فشرده شده، اصلا توصیه نمی‌شود. چوبی که برای سوخته کاری از آن استفاده می‌کنید باید کاملا صاف و صیقلی باشد. کاج و توت اگرچه رنگ روشنی دارند اما استفاده از آن‌ها را توصیه نمی‌کنیم، چرا که رگه‌هایی سخت‌تر از بافت چوب دارد. سوزاندن این رگه‌های سخت، دشوارتر است و رنگ سوخته آن متفاوت با رنگ سوخته روی بافت چوب خواهد شد و این یعنی عدم یکپارچگی کار.
چوب افرا از بهترین چوب‌‌هایی است که می‌توانید برای این کار تهیه کنید. جنس چوب افرا آنقدر محکم نیست که به سختی بسوزد و آن قدر هم نرم نیست که باعث شود، هویه به داخل چوب فرو برود و کار را خراب کند.
اگر در حال آموزش دیدن هستید و یا دسترسی به چوب مناسب ندارید می‌توانید از مقوا استفاده کنید.

 

 

کاربن

پیش از استفاده از کاربن بهتر است با یک دستمال کاغذی، رنگ آن را بگیرید تا چوبتان رنگی نشود.
کاربن‌های با رنگ مشکی بهترین گزینه برای شما هستند و استفاده از کاربن‌های آبی رنگ برای سوخته نگاری توصیه نمی‌شود. به طور کلی می‌توان گفت بهترین رنگ برای کاربن، رنگی است که با توجه به چوبتان آن را انتخاب می‌کنید، یعنی رنگی که بتوانید آن را روی چوب مورد نظر خود ببینید.

سنباده

از سنباده برای صیقلی کردن سطح چوب استفاده می‌شد. سوخته نگاری نباید روی چوب‌های غیرصیقلی انجام شود. سنباده‌های متفاوتی برای این کار مورد استفاده قرار می‌گیرد که بستگی به کار شما دارد. اغلب از سنباده پوستاب برای این کار استفاده می‌شود. سنباده‌هایی که شماره بزرگتری دارند، نرم‌تر هستند و درصورتی که سطحتان خیلی نیاز به سنباده کاری ندارد می‌توانید از آن‌ها استفاده نکنید.
سنباده کشی می‌تواند یک کار سخت و زمانبر برای تازه کاران باشد، در این صورت شما می‌توانید از سنباده‌های برقی بهره ببرید، مانند سنباده‌های لرزان گرد که هم حرکت دورانی انجام می‌دهند و هم حرکت لرزشی.
برای هر چوب نیاز به سه مرحله سنباده کاری است. ابتدا توسط سنباده زبر (مانند پوستاب ۱۲۰) سطح چوب را کاملا صاف می‌کنند و سپس با سنباده نرم‌تری (مانند پوستاب ۴۰۰) و در نهایت با پوستاب نرم‌تر (شماره ۸۰۰) کار را ادامه می‌دهند.
زیورآلات چوبی، ظروف چوبی، لوازم منزل چوبی، کتاب‌های با جلد چرمی، کیف‌های چرمی و لباس‌های چرمی، محصولاتی هستند که می‌توانید آن‌ها را با سوخته کاری زیباتر کنید.