چگونه ساختمان را برق کشی کنیم | نحوه برق کشی ساختمان

ساختمان سازی طبق اصول و قواعد خاصی انجام می‌شود؛ و سیم کشی ساختمان یکی از مهم‌ترین مواردی است که باید سازندگان ساختمان به آن توجه کنند. چون بدون آشنایی با نحوه برق کشی ساختمان ممکن است سیستم برق‌رسانی با مشکلات ریز و درشتی مواجه شده باشد و زندگی ساکنین خانه را به خطر بیندازد.
در این مطلب آوازک صفر تا صد برق کشی ساختمان، تجهیزات ضروری برای برق کشی ساختمان و نکات و اشتباهات رایج در این زمینه را بررسی کرده‌ایم. با مطالعه این مطلب تا انتها بهتر می‌توانید امور مربوط به برق کشی ساختمان را به سرانجام برسانید.

فهرست مطالب

چطور سیم کشی ساختمان را شروع کنیم؟

برای شروع برق کشی ساختمان لازم است که آموزش برق ساختمان صفر تا صد را طی کرده باشید و این کار را تحت نظر یک استاد حرفه‌ای و کاربلد انجام دهید. با این کار می‌توانید تمام نکات ریز و درشتی که در این زمینه وجود دارد را به خوبی یاد بگیرید.
با این وجود، در این مطلب با نحوه برق کشی ساختمان و مراحل آن به طور کلی آشنا می‌شوید، تا قبل از شروع کار یک دید جامع و کامل درباره این موضوع داشته باشید.

انواع سیستم سیم کشی برق ساختمان

سیم کشی برق ساختمان به دو صورت توکار و روکار انجام می‌شود و در ادامه هر دو روش را بررسی کرده‌ایم.

برق کشی روکار

در برق‌کاری روکار تمام سیم‌ها از روی دیوارها و سقف عبور می‌کنند؛ و سیمی درون بدنه دیوارها قرار نمی‌گیرد. برای زیباتر شدن نمای ساختمان‌هایی که دارای برق‌کاری روکار هستند به طور معمول از داکت استفاده می‌شود.
این سیم کشی در شرایط خاص و برای محیط‌هایی که نیاز به نورپردازی و… وجود دارد در نظر گرفته می‌شود و نمی‌توان همه ساختمان را سیم کشی روکار کرد.

برق کشی توکار

در برق‌کاری توکار سیم داخل بدنه دیوار قرار می‌گیرد. در ساختمان‌های سنتی لوله‌های خرطومی درون دیوارها قرار می‌گرفتند، سپس سیم‌های برق از درون لوله‌ها عبور داده می‌شد؛ اما در حال حاضر لوله‌های پی وی سی برای سیم کشی ساختمان استفاده می‌شوند. این لوله‌ها موقع ساختمان سازی درون دیوارها و سقف و… قرار می‌گیرند و از بیرون قابل رویت نیستند.
برق کشی توکار ساختمان به سه روش سیم کشی توکار به وسیله جعبه تقسیم، سیم کشی توکار به وسیله جعبه کلید پریز و سیم کشی توکار به وسیله جعبه فیوز انجام می‌شود. در حال حاضر و طبق استانداردهای ارائه شده برای برق ساختمان، روش سوم برای برق کشی در نظر گرفته می‌شود.

ابزار مورد نیاز برای اجرای سیم کشی ساختمان

قبل از اینکه برق کشی ساختمان را شروع کنید، لازم است که ابزارها و تجهیزات مورد نیاز آن را آماده کنید.

یک عدد دریل چکشی یا چکش و قلم یا شیارزن جهت کنده‌کاری دیوارها
شیلنگ تراز و تراز جهت تنظیم محل لوله‌ها و کلید و پریزها
سیم لخت کن جهت لخت کردن سیم‌های مورد نیاز در سیم کشی
سیم‌چین جهت بریدن سر سیم‌های در صورت نیاز
انبردست
چسب نواری جهت اتصال سیم‌های مختلف
فازمتر جهت بررسی وجود جریان درسیم
انواع پیچ‌گوشتی جهت باز و بسته کردن پیچ و مهره کلید و پریزها و…
مولتی متر جهت اندازه‌گیری و سنجش میزان کمیت‌هایی نظیر ولتاژ، جریان و مقاوم
مولتی متر کلمپی یا کلمپ متر (Clamp meter) جهت اندازه‌گیری جریان AC/DC بدون نیاز به قطع کابل و سیم
آمپرمتر جهت اندازه‌گیری جریان عبوری از یک مدار یا شدت جریان
فنر مخصوص سیم کشی جهت عبور دادن سیم از بین لوله‌ها

مراحل سیم کشی ساختمان

برای انجام سیم کشی ساختمان چندین مرحله در نظر گرفته می‌شود. با توجه به حساسیتی که این کار دارد، باید تمام مراحل به دقت انجام شوند. در غیر این صورت ممکن است برق کشی دچار مشکلاتی شده باشد که رفع کردن آن‌ها پیچیده، زمان‌بر و گاهی مواقع غیرممکن است.

1) تهیه نقشه کلی ساختمان

برای شناخت نحوه برق کشی ساختمان باید بدانید که در قدم اول باید نقشه را تهیه کنید. نقشه کلی ساختمان به تیمی که وظیفه سیم کشی برق ساختمان را بر عهده دارد کمک می‌کند که تمام جزئیات ساخت و ساز را به دقت بررسی کنند؛ و اشتباهاتی که ممکن است در سیم کشی رخ دهد را به حداقل برسانند.

2) اندازه و خط تراز

بعد از بررسی دقیق نقشه کلی ساختمان، با کمک خط تراز محل کنده‌کاری جای کلیدها، پریزها، جعبه تقسیم و… مشخص می‌شود. زیرا طبق قوانین استانداردی که برای تعبیه کلیدها و پریزها در نظر گرفته شده، لازم است که فاصله آن‌ها از سقف و کف مشخص باشد. این فاصله با کمک شلنگ تراز یا لیزر مشخص می‌شود، سپس نصب کلید پریزها انجام خواهد شد.

3) کنده‌کاری‌ها

بعد از شناخت نحوه برق کشی ساختمان و تنظیم محل کلید پریزها، نوبت به کنده‌کاری برای جانمایی لوله‌ها و قوطی‌های برق می‌رسد. کنده‌کاری محل عبور لوله‌های برق در گذشته با کمک قلم و چکش انجام می‌شد و کاری سخت و زمان‌بر بود؛ اما با پیشرفت تکنولوژی تجهیزاتی مانند شیارزن و بتن کن یا هیلتی برای این کار طراحی شدند؛ و این روزها موقع آموزش برق ساختمان نحوه استفاده از این دستگاه‌ها و کاربرد آن‌ها نیز آموزش داده می‌شود.

4) قوطی گذاری

در این مرحله باید قوطی‌ها را در محل‌های کنده شده درون دیوار قرار دهید. قوطی‌ها را باید طبق خط تراز روی دیوار نصب کرده و با گچ آن‌ها را محکم روی دیوار بچسبانید. توجه به این نکته ضروری است، قرار گرفتن قوطی‌ها در مکان‌های کنده شده طبق خط تراز و تنظیم آن‌ها بسیار مهم است.

5) لوله‌گذاری

در این مرحله باید لوله‌های برق در محل‌های مشخص شده نصب شوند. این لوله‌ها جهت محافظت سیم‌های برق از عوامل بیرونی و صدمات احتمالی در نظر گرفته می‌شوند. چون سیم‌ها درون این لوله‌ها قرار می‌گیرند و به نقاط مختلف ساختمان هدایت می‌شوند.
با توجه به نوع سیم کشی و نقشه ساختمان، تعداد و روش لوله‌گذاری مشخص خواهد شد. لوله‌هایی که برای برق کشی ساختمان استفاده می‌شوند تنوع بالایی دارند و تیم سیم کشی با توجه به نیازشان می‌توانند لوله‌های پی وی سی، لوله‌های گالوانیزه، لوله‌های فلزی یا لوله‌های پلاستیکی را برای لوله‌گذاری در نظر بگیرند.

6) سیم‌کشی

در این مرحله تمام سیم‌های مورد نیاز برای ساختمان از جمله سیم برق، سیم آنتن، سیم آیفون و… از درون لوله‌ها عبور داده می‌شوند. برای سیم کشی معمولاً از فنرهای مخصوص استفاده می‌شود و سیم‌های مختلف با کمک فنر درون لوله‌ها حرکت داده می‌شوند تا به محل مورد نظر برسند.
جهت انجام این بخش، لازم است به نحوه برق کشی ساختمان استاندارد توجه داشته باشید. چون در مرحله لوله‌گذاری باید تعداد لوله کافی برای عبور سیم‌های مختلف در نظر گرفته شده باشد، تا سیم کشی طبق استاندارد و به درستی انجام شود.

7) سربندی

پس از انجام سیم کشی باید سیم‌های کلید و پریز به دقت سربندی شوند. ارتباط دادن درست و اصولی سیم‌ها و سیم کشی بهینه ساختمان باعث آسان شدن این مرحله برق کشی می‌شود.

8) نصبیات

پس از اتمام سربندی، نوبت نصب کلید پریزها، لامپ‌ها و…است. پس از تکمیل نصبیات کار برق کشی ساختمان به پایان می‌رسد و پروژه به مشتری تحویل داده می‌شود.

اصول برق کشی ساختمان

برای برق کشی ساختمان اصول و استانداردهای مشخصی وجود دارد که باید حتماً در یادگیری نحوه سیم کشی ساختمان به آن‌ها توجه داشته باشید. در ادامه برخی از این اصول مهم را جهت شناخت بهتر ارائه کرده‌ایم.

باید ارتفاع تمام کلیدهای روشنایی ۱۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر باشد.
باید ارتفاع پریز در آشپزخانه ۶۰ و ۱۲۰ سانتی‌متر باشد.
باید ارتفاع پریز در حمام ۱۲۰ سانتی‌متر باشد.
باید ارتفاع کلید کولر ۱۳۰ سانتی‌متر باشد.
کلیدها باید در ساختمان به وسیله لیزر یا شلنگ تراز با یکدیگر هم‌سطح شوند.
فاصله کلیدهای ساختمانی از کف لازم است ۱۱۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر باشد.
فاصله پریزهای برق، تلفن و آنتن ساختمان از کف لازم است ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر باشد.
باید فاصله جعبه فیوز ساختمان از لوله‌های گاز و آب ۱۰۰ سانتی‌متر باشد.
اید فاصله پنل و گوشی آیفون ساختمان از کف ۱۴۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر باشد.
باید فاصله آویز لامپ‌ها از سقف ساختمان ۳۰ تا ۵۰ سانتی‌متر باشد.
فاصله قوطی‌ها از چارچوب ساختمان لازم است ۱۵ تا ۲۵ سانتی‌متر باشد.
سیم‌های استفاده شده در ساختمان برای روشنایی باید دارای سطح مقطع ۱٫۵ میلی‌متر باشند.
سیم‌های استفاده شده برای پریز ساختمان باید دارای سطح مقطع ۲٫۵ میلی‌متر باشند.
سیم‌های استفاده شده به عنوان سیم‌های اصلی برق باید دارای سطح مقطع ۴ میلی‌متر باشند.
سیم‌های استفاده شده برای کولر آبی باید دارای سطح مقطع ۲٫۵ میلی‌متر باشند.
سیم‌های استفاده شده برای کولر گازی باید دارای سطح مقطع ۴ میلی‌متر باشند.
باید ظرفیت فیوز برای روشنایی ۱۰ آمپر باشد.
ظرفیت فیوز برای پریز‌ها لازم است ۱۶ آمپر باشد.
باید ظرفیت فیوز برای کولر گازی و فیوز اصلی ساختمان ۲۰ آمپر باشد.
ظرفیت فیوز برای کنتور ساختمان لازم است ۲۵ آمپر باشد.

نکات کلیدی سیم کشی ساختمان

در ادامه برخی از نکات مهمی که برای سیم کشی ساختمان استاندارد باید بدانید را ارائه کرده‌ایم. مواردی که بیان شده برای نحوه برق کشی ساختمان ویلایی یا آموزش برق کشی یک اتاق یا حتی یک ساختمان کامل نیز باید در نظر گرفته شوند.

صفر تا صد برق کشی ساختمان باید طبق اصول انجام شود؛ بنابراین نباید قوطی گذاری‌ها بی‌هدف باشد و به خاطر شلوغی ناشی از این کار انجام سرعت و کیفیت سیم کشی کاهش پیدا کند.

برای سیم کشی ساختمان نباید از قوطی‌ها و لوله‌های شکسته و آسیب دیده استفاده کنید.
جهت اتصال لوله‌ها و قوطی‌ها باید از لوازمی مانند لنت و بوش استفاده کنید.
به هیچ عنوان لامپ‌های اضافی و سیم‌های متعدد را برای نورپردازی ساختمان در نظر نگیرید؛ و سعی کنید روشنایی را طبق استانداردهای امروزی انجام دهید.
برای سیم کشی و نورپردازی محیط‌های بزرگ باید یک هارمونی و نظم خاص در نظر بگیرید، تا پس از تعبیه لامپ‌ها نمای ظاهری محیط مورد نظر مناسب باشد.
برای هر سیم باید یک لوله در نظر بگیرید و به هیچ عنوان چند سیم که کارایی متفاوتی دارند را از درون یک لوله عبور ندهید.
سیم‌های متفرقه را کاملاً به صورت توکار قرار دهید تا اتصال رشته‌ها موجب آتش‌سوزی و خسارت نشود.
در محیط‌هایی مانند حمام و سرویس بهداشتی استفاده از لوازم ضد آب ضروری است.
نصب لوله برق در محیط‌های مرطوب و محل عبور آب مانند کف آشپزخانه ممنوع است.
و قبل از سیم کشی باید سیم‌ها و لوله‌ها بررسی شده و سلامتی آن‌ها تأیید شود.
رعایت تمام نکات ایمنی و استاندارد در سیم کشی ساختمان ضروری است.
در صورتی که مدت زیادی از نصب سیم کشی گذشته باشد، اختلاف ولتاژ در محل وجود خواهد داشت و ممکن است نتوانید از لوازم برقی جدید استفاده کنید.

سخن پایانی

برای برق کشی ساختمان لازم است که ابتدا تجهیزات مورد نیاز مانند مولتی متر، مولتی متر کلمپی، آمپرمتر و… را از وب‌سایت آوازک سفارش دهید. سپس آموزش سربندی سیم کشی ساختمان و چگونگی سیم کشی برق ساختمان را پشت سر بگذارید.
اگر آموزش تصویری برق کشی ساختمان را همراه با دوره عملی طی کنید، در پایان دوره می‌توانید برای انجام پروژه‌های برق کشی وارد ساختمان‌های ویلایی، چند طبقه و… شوید؛ و به مرور تجربه‌ای که در این زمینه دارید بیشتر می‌شود؛ بنابراین آموزش سیم کشی ساختمان قدم شروع یادگیری نحوه سیم کشی ساختمان است، بعد از آن باید تجهیزات لازم سیم کشی را تهیه کرده و به صورت عملی آن را یاد بگیرید.
در صورتی که نیاز به ابزارهای مختلف مانند تجهیزات لحیم‌کاری و… نیز داشته باشید، پیشنهاد می‌کنیم به وب‌سایت آوازک مراجعه کنید و از بین تجهیزات و لوازم متنوع الکترونیکی و الکتریکی وسایلی که مد نظرتان است را سفارش دهید.

چگونه ساختمان را برق کشی کنیم؟