تفاوت گالوانومتر و آمپرمتر
برق یکی از منابع مهم انرژی است که تقریبا میتوان گفت زندگی بدون آن امکان پذیر نیست. ما هر روز بارها و بارها به کمک نیروی برق نیازهای مختلف خودمان را رفع میکنیم. گاهی اوقات نیاز است میزان جریان عبوری از لوازم الکترونیکی مختلف را اندازه بگیریم که برای این کار میتوان از آمپرمتر و یا گالوانومتر استفاده کرد. اما آیا میدانید تفاوت گالوانومتر و آمپرمتر در چیست؟ در ادامه ابتدا راجع به گالوانومتر و آمپرمتر و سپس تفاوت آنها با هم میپردازیم. اگر قصد خرید هر کدام از این ابزارها را دارید، انتهای این مطلب را از دست ندهید.
فهرست مطالب
جریان چیست و چه انواعی دارد؟
وقتی ذرات باردار مختلف مثل الکترون و یون در یک رسانا یا یک محیط شروع به حرکت میکنند، یک جریان الکتریکی را ایجاد میکنند. در تعریف علمی منظور از جریان الکتریکی، میزان عبور بار الکتریکی از یک رسانا در واحد زمان است که با I نشان داده میشود. جریان الکتریکی را با واحد آمپر و به کمک ابزارهای مختلفی نظیر گالوانومتر و آمپرمتر اندازه میگیرند. جریان الکتریکی به دو نوع تقسیم میشود که عبارتند از:
- جریان مستقیم یا DC
- جریان متناوب یا AC
در ادامه راجعبه دستگاههای اندازهگیری جریان الکتریکی و تفاوت گالوانومتر و آمپرمتر بیشتر توضیح میدهیم.
گالوانومتر چیست؟
اندازهگیری جریان الکتریکی در لوازم برقی بسیار مهم است و در تعیین سلامت این دستگاهها نقش دارد. گالوانومتر یک ابزار مهم برای آشکارسازی جریان الکتریکی در لوازم برقی مختلف است. علاوه بر این گالوانومتر میتواند مقدار جریان الکتریکی در لوازم برقی را اندازه بگیرد. در گالوانومتر یک سیم پیچ متحرک وجود دارد که دائما بین آهنرباهای دائمی در چرخش است و باعث شارش بار الکتریکی میشود. اگر گالوانومتر را به شکل موازی به مقاومت در مدار الکتریکی وصل کنیم، مثل آمپرمتر کار میکند و میزان جریان الکتریکی را نشان میدهد. این در حالی است که اگر همین گالوانومتر را به طور سری به مقاومت وصل کنیم، مانند ولتمتر کار کرده و جهت جریان الکتریکی را نشان میدهد. به این ترتیب یک تفاوت گالوانومتر و آمپرمتر، در نوع کاربرد و استفاده آنها است. در ادامه میتوانید مهمترین نکات راجع به گالوانومتر را مشاهده کنید.
نکات مهمی که باید راجع به گالوانومتر بدانید!
گالوانومتر بر خلاف آمپرمتر هم میزان جریان و هم جهت آن را نشان میدهد. از جمله نکات مهمی که باید راجع به گالوانومتر بدانید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- گالوانومتر به منظور آشکارسازی و اندازهگیری جریان و همچنین تعیین جهت آن کاربرد دارد.
- گالوانومتر نسبت به آمپرمتر حساسیت بیشتری دارد.
- گالوانومتر به طور سری در مدار قرار میگیرد.
- دقت اندازهگیری گالوانومتر کوچک است.
- برای استفاده از گالوانومتر باید حتما میدان الکترومغناطیسی وجود داشته باشد.
- گالوانومتر تنها میتواند جریان مستقیم موجود در مدارهای الکتریکی را اندازه بگیرد.
- مقاومت گالوانومتر بین 10 تا 100 اهم متغیر است.
- گالوانومتر یک وسیله مکانیکی است.
- نسبت گشتاور به وزن گالوانومتر تقریبا بالا است.
- به دلیل فرسودگی آهنرباهای دائمی و یا آسیب فنر خطاهای مختلفی در گالوانومتر ایجاد میشود.
به این ترتیب اگر قصد خرید گالوانومتر را دارید، باید این نکات را قبل از خرید مد نظر قرار دهید.
گالوانومتر عقربهای از چه بخشهایی تشکیل میشود؟
در بحث تفاوت گالوانومتر و آمپرمتر، ابتدا باید بخشهای مختلف تشکیل دهنده گالوانومتر عقربهای را بشناسید. به طور کلی گالوانومتر عقربهای از 4 بخش زیر تشکیل میشود:
- سیم پیچ متحرک دایره یا مستطیل شکل
- نوار تخت نگهدارنده سیم پیچ
- آینه برای اندازهگیری انحراف سیم پیچ
- سرپیچشی به منظور کنترل موقعیت سیم پیچ
آمپرمتر چیست؟
آمپرمتر برای اولین بار در سال 1882 در فرانسه توسط ژاک آرسن، مخترع فرانسوی اختراع شد. در سالهای ابتدایی ابداع این وسیله به آن گالوانومتر میگفتند، اما بعدها اسم این وسیله را با توجه به واحد اندازهگیری جریان یعنی آمپر، آمپرمتر گذاشتند. رایجترین روش اندازهگیری میزان جریان در یک مدار الکتریکی، بازکردن آن مدار و قراردادن یک آمپرمتر در آن است. در مدار الکتریکی، الکترونها از آمپرمتر عبور میکنند و به این ترتیب میزان جریان عبوری از مدار سنجیده میشود.
آمپرمترهای کنونی هم به شکل دیجیتال و هم به شکل عقربهای در بازار وجود دارند. هنگام استفاده از آمپرمتر برای سنجش میزان جریان مدار الکتریکی، مراقب باشید که آن را به منبع ولتاژ به صورت مستقیم وصل نکنید. در صورتی که آمپرمتر را مستقیما به منبع ولتاژ وصل کنید، فیوز آن میسوزد و دیگر قادر به استفاده از آمپرمتر نخواهید بود. همچنین هنگام استفاده از آمپرمتر، ابتدا منبع تغذیه را خاموش کنید و سپس آمپرمتر را در جایی که میخواهید، قرار دهید. در ادامه تفاوت گالوانومتر و آمپرمتر را مورد بررسی قرار میدهیم.
انواع آمپرمتر کداماند؟
آمپرمتر را میتوان بر اساس طراحی و نوع جریان عبوری طبقهبندی کرد. به این ترتیب انواع آمپرمتر از لحاظ ساختار عبارتند از:
- آمپرمتر دارای سیم پیچ متحرک
- آمپرمتر دارای مغناطیس متحرک
- آمپرمتر دارای آهنربای متحرک
- آمپرمتر الکترودینامیک
- آمپرمتر سیم داغ
همچنین آمپرمتر بر اساس نوع جریان عبوری به دو نوع تقسیم میشوند:
- آمپرمتر جریان متناوب
- آمپرمتر جریان مستقیم
نکات مهمی که باید راجع به آمپرمتر بدانید!
قبل از اینکه با تفاوت گالوانومتر و آمپرمتر آشنا شوید، بد نیست نکات مهم آمپرمتر را بدانید. موارد زیر از جمله مهمترین نکات در رابطه با آمپرمتر است که باید حتما با آنها آشنا باشید:
- آمپرمتر تنها برای اندازهگیری مقدار جریان الکتریکی به کار میرود.
- برای استفاده از آمپرمتر حضور میدان مغناطیسی الزامی نیست، به عبارتی میتوان از آمپرمتر هم در حضور و هم در عدم حضور میدان مغناطیسی استفاده کرد.
- به کمک آمپرمتر میتوان هم جریان مستقیم و هم جریان متناوب را اندازه گرفت.
- آمپرمتر نسبت به گالوانومتر حساسیت کمتری دارد.
- مقاومت آمپرمتر ایدهآل برخلاف گالوانومتر، صفر است.
- آمپرمتر به صورت سری در مدار الکتریکی قرار میگیرد.
تفاوت گالوانومتر و آمپرمتر در چیست؟
تا اینجا با آمپرمتر و گالوانومتر و نحوه کارکرد آنها آشنا شدیم. در این بخش تفاوت گالوانومتر و آمپرمتر را توضیح میدهیم. از جمله تفاوتهای اساسی گالوانومتر و آمپرمتر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- موارد استفاده، آمپرمتر فقط برای اندازهگرفتن بزرگی جریان کاربرد دارد اما گالوانومتر برای آشکارسازی جهت جریان هم به کار برده میشود.
- آمپرمتر برخلاف گالوانومتر هم جریانهای مستقیم و هم جریانهای متناوب را اندازه میگیرد.
- آمپرمتر برخلاف گالوانومتر در حضور و یا عدم حضور میدان مغناطیسی کار میکند.
- حساسیت گالوانومتر از حساسیت آمپرمتر بیشتر است.
- آمپرمتر به نسبت گالوانومتر دقیقتر است.
- مقاومت آمپرمتر برخلاف گالوانومتر، صفر است.
- آمپرمتر یک وسیله مکانیکی و یا الکترونیکی است در حالی که گالوانومتر تنها یک وسیله مکانیکی است.
- از آمپرمتر در مدار الکتریکی استفاده میشود اما از گالوانومتر در پل و پتانسیومتر استفاده میشود.
آوازک، بهترین سایت تجهیزات صوتی و الکترونیکی
حالا که با تفاوت گالوانومتر و آمپرمتر بیشتر آشنا شدید، میتوانید برای خرید هر کدام اقدام کنید. اگر قصد خرید مولتی متر، گالوانومتر، آمپرمتر و یا دیگر لوازم و تجهیزات صوتی و الکترونیکی را دارید، میتوانید سری به فروشگاه معتبر اینترنتی آوازک بزنید. آوازک با نقد تخصصی محصولات مختلف به شما کمک میکند یک خرید اینترنتی هوشمندانه را تجربه کنید. همانطور که میدانید خرید تجهیزات صوتی، تجهیزات الکترونیکی و تجهیزات نورپردازی یک کار فوقالعاده زمانبر بوده و انتخاب یک برند از صدها برند موجود کار بسیار سختی است. در آوازک میتوانید برندهای مختلف تجهیزات صوتی، الکترونیکی و نورپردازی را با هم مقایسه کنید و با آگاهی کامل برای خرید لوازم مورد نیاز خود اقدام کنید.
سخن پایانی
گالوانومتر و آمپرمتر دو ابزار اصلی برای اندازهگیری جریان در مدارهای الکتریکی هستند. در این مقاله راجعبه تفاوت گالوانومتر و آمپرمتر توضیح دادیم. الکتریسیته یا برق یکی از مهمترین مصادیق انرژی است که بسیاری از لوازم و ابزار ما به کمک آن کار میکنند. گاهی نیاز است تا بدانیم میزان جریان الکتریکی که لوازم الکتریکی مختلف عبور میکند چقدر است، در این مواقع میتوان از آمپرمتر یا گالوانومتر استفاده کرد.