تفاوت اهم متر و مولتی متر
ابزارهای مختلفی برای سنجش پارامترهای برقی در دسترس است تا یک وسیله کمکی برای مهندسان، تکنسینهای برق، تعمیرکاران لوازم برقی و گوشی و… باشد. از میان ابزارهای مختلف موجود میتوان به اهم متر و مولتی متر، اشاره کرد. این دو مورد گرچه دو ابزار جدا از هم و متفاوت هستند اما شباهتها و تفاوتهایی با هم دارند که دانستن آنها به مشتریان این دو کمک خواهد کرد تا درست آنچه را که نیازشان است خریداری کنند. ما این جا در آوازک به بررسی هریک از این دو میپردازیم تا بتوانیم نتیجه و درک بهتری از تفاوت اهم متر و مولتی متر داشته باشیم پس در ادامه با ما باشید.
فهرست مطالب
معرفی اهم متر
در یک تعریف ساده میتوان اهم متر را وسیلهای برای سنجش مقاومت الکتریکی، یعنی میزان مقاومتی که یک جسم در برابر جریان عبوری از آن دارد، بیان کرد که واحد اندازهگیری آن نیز اهم است. اهم متر در سه سطح حساسیت در بازار موجود است که عبارتاند از میکرو، مگا و میلی اهم متر. هریک از این سه سطح بسته به نیاز و نوع کار افراد، کاراییهای متفاوتی دارند به عنوان مثال از میکرو اهم متر برای سنجش مقاومت بسیار کم با دقت بالا استفاده میشود. یک مگا اهم متر عمدتا برای محاسبه مقاومتهای بزرگ استفاده میشود و میلی اهم متر نیز برای مقاومتهای پایینتر و با دقتی بالا مورد استفاده قرار میگیرد.
انواع اهم متر بر اساس نوع کارکرد
• اهم متر سری
در اهم متر سری، جزء و یا مدار مقاومت به صورت سری به اهم متر متصل میشود. نکته مهم در این نوع از کارکرد، این است که در زمان اتصال مولفهها با مدار به شکل سری، مقاومت آن مدار بیشتر است. در این مدل، قطعهای که مقاومت آن اندازهگیری میشود به صورت سری به ترمینال A و B متصل میشود.
در اهم متر سری، هنگامی که مقدار مقاومت، صفر باشد، به این معنا است که مقدار جریان زیادی از متر عبور میکند. این شرایط، زمانی ایجاد میشود که متر جریان بار کامل را نشان دهد. برای جریان بار کامل، نشانگر به سمت صفر منحرف میشود. همچنین هنگامی که جریانی در مدار وجود نداشته باشد، نشانگر متر به سمت علامت بینهایت (∞) منحرف میشود. بنابراین این متر، جریان صفر را با بینهایت و جریان کامل را با صفر نشان میدهد. در مقادیر دیگر، هنگامی که مقاومت زیاد باشد، نشانگر به سمت چپ و در صورتی که مقاومت کم باشد، نشانگر به سمت راست منحرف میشود.
• اهم متر شنت
در این نوع، برای اندازهگیری مقاومت، متر به صورت موازی با باتری وصل میشود. این مدل عمدتا برای اندازهگیری مقاومت کم، استفاده میشود. باتری، مترپایه و مقاومت قابل تنطیم، از اجزای اصلی اهم متر شنت هستند. در اهم متر نوع شنت، زمانی که مقدار مقاومت صفر باشد، جریان متر نیز صفر را نشان میدهد و اگر مقاومت بینهایت باشد، یعنی جریان از باتری عبور میکند. اهم متر شنت دارای علامت صفر در سمت چپ و بینهایت در سمت راست خود است.
• اهم متر چند دامنه
میزان برد این اهممتر بسیار زیاد بوده و محدوده آن بر اساس نیاز قابل تنظیم است. به عنوان مثال اگر میخواهید مقاومت زیر ۱۰ اهم را اندازه بگیرید، ابتدا باید محدوده را روی ۱۰ اهم تنظیم کنید. مقاومتی که مقدار آن اندازهگیری میشود به شکل موازی به متر متصل میشود.
اهم متر دیجیتال و آنالوگ
انواع اهم متری که معرفی شد را میتوان در دو نوع آنالوگ یا عقربهای و نیز دیجیتال یافت. اهم متر آنالوگ نوع قدیمی از اهم متر است که امروزه جای آن با اهم متر دیجیتال پر شده است. نوع پیشرفته اهم متر دیجیتال شامل هر سه نوع اهم متر یعنی میلی اهم متر، میکرو اهم متر و مگا اهم متر است.
معرفی مولتی متر
مولتی متر یکی از پرکاربردترین ابزارها برای افرادی است که به گونهای با برق و وسایل برقی سروکار دارند. مولتی متر عمدتا برای اندازهگیری سه مشخصه اصلی الکتریکی، یعنی ولتاژ، جریان و مقاومت به کار میرود. مولتیمترها دارای عملکردهای مختلفی هستند و به عنوان یک آمپرمتر، ولتمتر و البته اهم متر عمل میکنند. بخشهای ضروری مولتی متر عبارتاند از نمایشگر، منبع تغذیه، پروبها و کنترلها.
نحوه کار مولتی متر
عملکرد مولتی متر در دو نوع آنالوگ و دیجیتال، مشابه هم است. این ابزار شامل دو لید یا پروب قرمز و مشکی است که رنگ مشکی برای اتصال به پورت مشترک و رنگ قرمز آن بنا به نیاز به پورتهای دیگر متصل میشود. برای به دست آوردن میزان مورد نظر، باید انتهای هر پروب را به انتهای پایانههای اجزاء متصل کنید. انواع مولتی مترها برای استفاده در دستگاه و مدارهایی با جریان و ولتاژی که بالاتر از بالاترین حد کنتور نباشد، ایمن هستند. با این حال باید محتاط بود و تا زمان فعال بودن، به انتهای میله فلزی دستگاه، دست نزد، چراکه امکان برقگرفتگی وجود دارد.
توابع مولتی متر
این ابزار بر اساس مدل، توانایی قرائت پارامترهای مختلفی را دارد که همانطور که پیش از این بیان شد مهمترین آنها آمپر، مقاومت، ولتاژ و بررسی تداوم در یک مدار است. اما به صورت کلی موارد زیر ممکن است در یک مولتی متر قابل اندازهگیری باشد:
- مقاومت بر اساس اهم
- ظرفیت در فرادس
- درجه حرارت بر اساس فارنهایت و سانتیگراد
- ولتاژ و آمپر
- فرکانس بر اساس هرتز
- هدایت در زیمنس
- دسیبل
به برخی از انواع مولتیمتر، حسگرها یا لوازم جانبی خاصی را نیز میتوان برای خوانشهای اضافی مانند اسیدیته، سطح نور، میزان قلیایی بودن، سرعت باد و رطوبت نسبی، متصل کرد.
انواع مولتی متر
• مولتی متر آنالوگ
مولتی متر آنالوگ یا عقربهای همانطور که از نامش پیداست، از یک صفحه با تعدادی خطوط و اعداد مندرج تشکیل شده است که میزان مورد نظر سنجششده را با عقربه بر روی آن خطوط نشان میدهد. هر یک از موارد قابلسنجش با استفاده از روش خاص خود باید موردسنجش قرار بگیرد؛ بنابراین میتوان گفت یادگیری طرز کار این نوع از مولتی متر برای افراد مبتدی کمی دشوار خواهد بود. به عنوان مثال برای اندازهگیری مقاومت، مقاومت مجهول به صورت سری و از طریق باتری به متر متصل میشود به طوری که جریان عبوری از متر با مقاومت نسبت مستقیم دارد.
البته برای مولتی متر آنالوگ مزایایی نیز میتوان در نظر گرفت که عبارتاند از ارزان بودن، بدون نیاز به باتری بودن و توانایی اندازهگیری نوسانات خوانشهای مختلف در حین اندازهگیری. همچنین دو عامل اصلی حساسیت و دقت در اندازهگیری با مولتی متر آنالوگ موثر هستند. حساسیت به جریان متقابل انحراف در مقیاس کامل اشاره دارد و بر حسب اهم بر ولت اندازهگیری میشود.
• مولتی متر دیجیتال
مولتی متر دیجیتال، بیشتر از نوع آنالوگ آن مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع از مولتی متر تمام عملکردها را از AC تا DC انجام میدهد. مولتی متر دیجیتال شامل یک نمایشگر LCD، یک دستگیره پیچی برای انتخاب محدودههای مختلف از یک مدار به عنوان کنترل، یک مدار داخلی متشکل از مدار تهویه سیگنال و یک مبدل آنالوگ به دیجیتال است. به طور کلی کار با نوع دیجیتال بسیار آسانتر است و فقط کافی است محدوده و پارامتر مورد نظر انتخاب شود.
انواع مولتی متر دیجیتال
مولتی متر دیجیتال خود به سه دسته تقسیم میشود که عبارت است از:
- مولتی متر فلوک: این نوع با عملکردهای مختلف طراحی میشود. به طور کلی دارای یک نمایشگر بزرگ است و برای اندازهگیری ولتاژ و مقاومت الکتریکی استفاده میشود. مولتی متر فلوک یکی از پرکاربردترین و معروفترین ابزارها است.
- مولتی متر دیجیتالی گیرهای: از این مولتی متر برای اندازهگیری جریان برق استفاده میشود. این مولتی متر دارای یک ویژگی اضافه به نام گیره است که این گیره در زمان اندازهگیری ولت توسط پروبها، آمپر را اندازهگیری میکند. این مولتیمتر شامل انواع مختلف تنظیمات است و توصیه میشود تنها توسط حرفهایها مورد استفاده قرار بگیرد.
- مولتی متر با محدوده خودکار: این نوع از مولتی متر یک ابزار ساده برای استفاده است که در عین حال هزینه بیشتری نیز دارد. این ابزار برای استفاده در پروژههای ساده و نیز در خانه، توصیه میشود که به طور کلی یک جزء واحد را در یک زمان، اندازهگیری میکند.
تفاوت مولتی متر دیجیتال و آنالوگ
- مولتی متر آنالوگ برای اندازهگیری مقادیر محدود الکتریکی استفاده میشود، در صورتی که نوع دیجیتال میتواند برای مقادیر بیشتری مورد استفاده قرار بگیرد.
- اندازه و سایز مولتی متر آنالوگ بزرگتر از دیجیتال است.
- نوع قرائت در این دو نوع متفاوت است. در نوع آنالوگ به صورت عقربهای و در نوع دیجیتال به صورت عدد بر روی نمایشگر.
- دقت مولتی مترهای دیجیتال از آنالوگ بشتر است.
- مولتی مترهای دیجیتال در مقایسه با آنالوگ، گرانتر هستند.
- محدوده فرکانس در نوع دیجیتال بیشتر است.
- و…
تفاوت اهم متر و مولتی متر در چه بود؟
همانطور که مشاهده کردید، هر دوی این موارد، از ابزارهای مورد نیاز برای تکنسینهای برق هستند و تنها تفاوت موجود در تعداد پارامترهای قابلخوانش آنها است، به طوری که اهم متر تنها قابلیت اندازهگیری مقاومت را دارد و مولتیمتر علاوه بر مقاومت میتواند پارامترهای دیگری از قبیل ولتاژ و آمپر را نیز مورد سنجش قرار دهد؛ بنابراین میتوان مولتی متر را ابزاری با کاربرد وسیعتر نسبت به اهم متر شناسایی کرد که قابلیت انجام وظیفه به عنوان اهم متر را نیز دارد.
کلام آخر
در این مقاله از آوازک سعی شد تا شما با تفاوت اصلی اهم متر و مولتی متر به طور کلی آشنا شوید و در خلال آن با انواع اهم متر و مولتی متر و تا حدودی با نوع کار آنها آشنا شدید. این ابزارها به عنوان یکی از پرکاربردترین ابزارها، برای تکنسینهای برق در هر مرتبه شغلی، از اهمیت بالایی برخوردار هستند و نقش زیادی در نتیجه نهایی کار آنها خواهند داشت؛ بنابراین خرید یک نمونه عالی و باکیفیت میتواند بسیار حائز اهمیت باشد. ما در آوازک به عنوان یکی از مجهزترین فروشگاهها در زمینه تجهیزات الکتریکی، انواع مختلف از مولتی متر و اهم متر، با بهترین کارایی از بهترین برندها را به شما ارائه میدهیم تا با خیالی راحت بتوانید لذت یک خرید هوشمندانه را تجربه کنید.